📌 1. İnşaat Gecikmesi Nedir?
📌 İnşaat gecikmesi, müteahhidin veya yüklenicinin, sözleşmede belirlenen süre içinde inşaatı tamamlayamaması durumudur.
✔ Kat karşılığı inşaat sözleşmeleri, maketten satışlar ve bireysel inşaat projelerinde gecikmeler sıkça yaşanır.
✔ Tüketiciler ve arsa sahipleri, bu durumdan mağdur olmamak için hukuki yollara başvurabilir.
✔ Gecikmeler, sözleşmede yer alan teslim süresi ile karşılaştırılarak değerlendirilir.
🚨 Örnek: Sözleşmede, “İnşaat 24 ay içinde tamamlanacaktır” maddesi varsa ve inşaat 30. ayda hâlâ bitmemişse, gecikme tazminatı talep edilebilir.
📌 2. İnşaat Gecikmelerinin Sebepleri
📌 İnşaat gecikmelerine neden olabilecek başlıca faktörler şunlardır:
| Sebep | Açıklama |
|---|---|
| Müteahhidin Finansal Problemleri | Müteahhitin ödeme güçlüğü çekmesi, işçilerin maaşlarını ödeyememesi gibi durumlar. |
| Malzeme ve Tedarik Sorunları | İnşaat malzemelerinin temininde yaşanan gecikmeler. |
| İdari ve Ruhsat Problemleri | Belediyeden veya ilgili kurumlardan izinlerin zamanında alınamaması. |
| Hukuki ve Tapu Sorunları | Arsa sahipleri arasındaki anlaşmazlıklar, ipotek veya hacizler. |
| Mücbir Sebepler (Force Majeure) | Deprem, sel, pandemi, savaş gibi olağanüstü durumlar. |
🚨 Örnek: Müteahhit, belediyeden ruhsat almakta geciktiği için inşaat 6 ay duraksayabilir.
📌 3. İnşaat Gecikmelerinde Tüketicinin ve Arsa Sahibinin Hakları
📌 İnşaat sürecinde yaşanan gecikmelerde hak sahipleri şu yollara başvurabilir:
| Hak Sahibi | Hakları |
|---|---|
| Tüketici (Konut Alıcısı) | – Gecikme tazminatı talep edebilir. – Sözleşmeyi feshederek ödediği parayı geri alabilir. – Eksik veya ayıplı teslim halinde onarım talep edebilir. |
| Arsa Sahibi | – Müteahhite karşı sözleşmeden doğan yükümlülükleri yerine getirmediği için dava açabilir. – Kat karşılığı inşaat sözleşmesini feshedebilir. |
🚨 Örnek: Maketten konut alan bir kişi, 12 aylık gecikme nedeniyle müteahhitten gecikme tazminatı talep edebilir.
📌 4. İnşaat Gecikmelerinde Hukuki Süreç
📌 İnşaat gecikmesi durumunda uygulanabilecek hukuki yollar şunlardır:
✅ 4.1. Müteahhide İhtarname Gönderme
✔ İnşaatın gecikmesi halinde, müteahhide noter aracılığıyla ihtarname gönderilir.
✔ İhtarname, inşaatın tamamlanması için makul bir süre verilerek gönderilmelidir.
🚨 Örnek: Arsa sahibi, “İnşaatın 60 gün içinde tamamlanmaması halinde sözleşme feshedilecektir” şeklinde ihtarname gönderebilir.
✅ 4.2. Gecikme Tazminatı Talebi
✔ Sözleşmede belirlenen süre aşıldığında alıcılar tazminat talep edebilir.
✔ Tazminat bedeli, gecikme süresine ve kira kaybına göre belirlenir.
🚨 Örnek: Sözleşmede, “Her gecikme ayı için 5.000 TL gecikme cezası ödenecektir” ibaresi bulunuyorsa, müteahhit bu ücreti ödemek zorundadır.
✅ 4.3. Sözleşmenin Feshi ve Ödenen Bedelin İadesi
✔ İnşaat süreci uzun süre gecikmişse ve inşaat tamamlanamıyorsa, sözleşme feshedilebilir.
✔ Tüketici, ödediği bedelin iadesini talep edebilir.
🚨 Örnek: Konut alıcısı, 3 yıl boyunca teslim edilmeyen dairesi için sözleşmeyi feshederek müteahhitten parasını geri alabilir.
✅ 4.4. Mahkemeye Başvurma
✔ Müteahhit ihtara rağmen yükümlülüklerini yerine getirmezse, dava açılabilir.
✔ Tüketici mahkemesi veya ticaret mahkemesinde dava açılabilir.
🚨 Örnek: Maketten konut satın alan bir kişi, müteahhit gecikme tazminatı ödemediği takdirde tüketici mahkemesine başvurabilir.
📌 5. İnşaat Gecikmelerinde Sözleşmeye Konulması Gereken Cezai Şartlar
📌 Sözleşme hazırlanırken gecikme riskine karşı şu maddeler eklenmelidir:
✔ Teslim süresi ve uzatma hakkı net olarak belirtilmelidir.
✔ Müteahhitin gecikmesi halinde günlük/aylık gecikme cezası belirlenmelidir.
✔ Tüketicinin veya arsa sahibinin sözleşmeyi tek taraflı feshetme hakkı güvence altına alınmalıdır.
🚨 Örnek: “Müteahhit, inşaatı 30 ay içinde tamamlamazsa her gecikme ayı için alıcıya 7.000 TL ödemeyi taahhüt eder.” şeklinde bir madde eklenebilir.
📌 6. Sıkça Sorulan Sorular
🔹 İnşaat gecikirse alıcı ne yapabilir?
📌 Noter aracılığıyla ihtar çekebilir, gecikme tazminatı talep edebilir veya dava açabilir.
🔹 Müteahhit inşaatı tamamlamazsa sözleşme feshedilebilir mi?
📌 Evet, müteahhidin yükümlülüklerini yerine getirmemesi halinde fesih hakkı doğar.
🔹 Gecikme tazminatı nasıl hesaplanır?
📌 Sözleşmedeki gecikme cezasına göre hesaplanır veya emsal kira bedeli üzerinden hesaplanabilir.
🔹 İnşaatın tamamlanmaması durumunda hukuki süreç ne kadar sürer?
📌 Dava süreci yaklaşık 1-2 yıl sürebilir, ancak ihtarname ile müteahhit uzlaşmaya varabilir.
🔹 Müteahhitin finansal durumu kötüleşirse ne olur?
📌 Tüketiciler ve arsa sahipleri, ipotek koyarak haklarını güvence altına alabilir.
No responses yet