📌 1. Uzaktan Çalışma Nedir?
📌 Uzaktan çalışma, işçinin işveren tarafından belirlenen işin, işyeri dışında bir yerden, teknolojik iletişim araçları kullanılarak yerine getirilmesi şeklinde tanımlanır.
✔ Türkiye’de uzaktan çalışma, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 14. maddesi ve 10 Mart 2021 tarihli Uzaktan Çalışma Yönetmeliği ile düzenlenmiştir.
🚨 Örnek:
Bir yazılım uzmanının iş yerinde bulunmadan, evinden bilgisayar aracılığıyla işlerini yürütmesi uzaktan çalışmaya örnektir.
📌 2. Uzaktan Çalışma Şartları ve Yasal Dayanağı
| Düzenleme | Açıklama |
|---|---|
| 4857 sayılı İş Kanunu (Madde 14) | Uzaktan çalışmanın esaslarını belirler. |
| Uzaktan Çalışma Yönetmeliği (2021) | Uzaktan çalışmanın usul ve esaslarını ayrıntılı olarak düzenler. |
📌 3. Uzaktan Çalışma Sözleşmesi Nasıl Yapılır?
📌 Uzaktan çalışma ilişkisi, yazılı bir sözleşme ile kurulmalıdır.
✔ Sözleşmede yer alması gereken asgari unsurlar şunlardır:
| Sözleşmede Yer Alması Gereken Hususlar | Açıklama |
|---|---|
| İşin tanımı | Yapılacak işin kapsamı belirtilmelidir. |
| Çalışma süresi | Günlük ve haftalık çalışma saatleri açıkça düzenlenmelidir. |
| Ücret ve ödeme şekli | Ücret miktarı, ödeme zamanı ve şekli belirtilmelidir. |
| İşin yapılacağı yer | Çalışanın işini yürüteceği yer belirtilmelidir. |
| İletişim yöntemi | İşverenle nasıl iletişim kurulacağı belirtilmelidir. |
| Ekipman ve maliyetlerin karşılanması | Bilgisayar, internet gibi masrafları kimin karşılayacağı açıklanmalıdır. |
| Verilerin korunması | Çalışan, işverenin verdiği bilgilerin gizliliğini korumakla yükümlüdür. |
🚨 Örnek:
Bir müşteri temsilcisiyle uzaktan çalışma sözleşmesi yapılırken, haftalık 45 saat çalışma süresi ve internet masraflarının işveren tarafından karşılanacağı belirtilmelidir.
📌 4. Uzaktan Çalışmada Çalışma Süresi ve Fazla Mesai
✔ Günlük çalışma süresi en fazla 11 saat, haftalık çalışma süresi ise en fazla 45 saat olabilir.
✔ Çalışanın fazla mesai yapması gerekiyorsa, yazılı onay alınmalıdır.
✔ Fazla mesai durumunda işçiye, normal çalışma ücretine ek olarak %50 zamlı ücret ödenir.
🚨 Örnek:
Bir çalışan haftada 45 saat yerine 55 saat çalışırsa, fazla çalışılan 10 saat için zamlı ücret alır.
📌 5. Uzaktan Çalışmada İşçi ve İşverenin Hak ve Yükümlülükleri
| Taraf | Hak ve Yükümlülükler |
|---|---|
| Çalışan | Çalışma saatleri içinde işini yapmak, iş araçlarını korumak, iş sağlığı ve güvenliği kurallarına uymak. |
| İşveren | Çalışana gerekli iş ekipmanlarını sağlamak, iş sağlığı ve güvenliği önlemlerini almak, çalışanı veri güvenliği konusunda bilgilendirmek. |
🚨 Örnek:
Bir çalışan, işveren tarafından sağlanan bilgisayarı korumakla yükümlüdür. İşveren ise çalışanın iş sağlığı ve güvenliğini sağlamak için gerekli önlemleri almak zorundadır.
📌 6. Uzaktan Çalışmada İş Sağlığı ve Güvenliği
📌 İşveren, uzaktan çalışan işçilerin iş sağlığı ve güvenliği önlemlerini almakla yükümlüdür.
✔ Çalışanlara, uzaktan çalışırken karşılaşabilecekleri riskler hakkında bilgilendirme yapılmalıdır.
✔ İşyerinde olabilecek iş kazaları gibi, uzaktan çalışırken meydana gelen kazalar da iş kazası sayılır.
🚨 Örnek:
Evden çalışan bir muhasebeci, bilgisayar başında çalışırken elektrik çarpması sonucu yaralanırsa, bu durum iş kazası olarak değerlendirilir.
📌 7. Uzaktan Çalışmada Verilerin Korunması
📌 Çalışan, iş sırasında edindiği ticari sırlar, müşteri bilgileri gibi verilerin gizliliğini sağlamakla yükümlüdür.
✔ İşveren, çalışanın kişisel verilerini işlerken KVKK (Kişisel Verilerin Korunması Kanunu) hükümlerine uymalıdır.
🚨 Örnek:
Uzaktan çalışan bir yazılım geliştiricisinin, şirket projelerine ait verileri üçüncü kişilerle paylaşması halinde işverenin zarara uğraması durumunda tazminat sorumluluğu doğabilir.
📌 8. Uzaktan Çalışmanın Avantajları ve Dezavantajları
| Avantajlar | Dezavantajlar |
|---|---|
| Çalışan için esnek çalışma saatleri sağlar. | İş-özel hayat dengesi bozulabilir. |
| İşveren için ofis maliyetlerini azaltır. | Çalışanın performansının takibi zor olabilir. |
| Çalışan ulaşım masrafından kurtulur. | Çalışanın motivasyonu düşebilir. |
📌 9. Sıkça Sorulan Sorular
🔹 Uzaktan çalışma sözleşmesi zorunlu mu?
📌 Evet, yazılı olarak yapılması zorunludur.
🔹 Uzaktan çalışan fazla mesai yaparsa ne olur?
📌 Fazla mesai için işçiden yazılı onay alınmalı ve fazla çalışma ücreti ödenmelidir.
🔹 Evde meydana gelen kaza iş kazası sayılır mı?
📌 Evet, işin yürütümü sırasında meydana gelen kazalar iş kazası sayılır.
🔹 İnternet masrafını kim karşılar?
📌 Taraflar aralarında anlaşarak belirleyebilir. Sözleşmede yer almalıdır.
🔹 Uzaktan çalışan işten çıkarılırsa kıdem tazminatı alır mı?
📌 Evet, iş sözleşmesi İş Kanunu hükümlerine uygun feshedilirse kıdem tazminatına hak kazanır.
No responses yet